Na takim placu zabaw powinno się bawić Twoje dziecko

Na takim placu zabaw powinno się bawić Twoje dziecko

Plac zabaw to miejsce stworzone z myślą o dziecku i jego potrzebach, wśród których wysokie miejsce zajmuje swobodna zabawa z rówieśnikami. Historia placów zabaw, przypominających te współczesne, sięga połowy XIX wieku. Wówczas zajęci do tej pory wyłącznie swoimi, „dorosłymi” sprawami rodzice, zaczęli zwracać większą uwagę na to gdzie i jak bawią się dzieci.

Kiedy powstały i jak wyglądały pierwsze place zabaw? Dlaczego raczej nie pozwolilibyśmy się bawić na nich naszym dzieciom? Czego oczekujemy od producentów współczesnych placów zabaw, by móc stwierdzić, że dane miejsce jest właśnie tym, na którym nasze dziecko będzie bezpieczne i zadowolone?

Na takim placu zabaw powinno się bawić Twoje dziecko

Plac zabaw – lekcja historii

Początek XIX wieku to stopniowy wzrost świadomości dorosłych w zakresie konieczności zapewnienia dzieciom bezpiecznych miejsc do zabawy. Odpowiedzią na tę społeczną potrzebę było najpierw powstanie terenów rekreacyjnych, na których oprócz miejsca do gry w krykieta, czy w kręgle – stawiano również huśtawki dla dzieci (pierwszy taki „zalążek” placu zabaw powstał w 1849 roku, w Manchesterze), a następnie placów zabaw wyposażonych wyłącznie w urządzenia dla dzieci (pierwszy taki plac zabaw powstał w 1877 roku, w Birmingham). W Stanach Zjednoczonych place zabaw zaczęto tworzyć kilkanaście lat później. Oprócz miejsca do bezpiecznej zabawy, miały one również sprzyjać oswajaniu dzieci emigrantów z kulturą Ameryki oraz ułatwiać integrację.

plac zabaw

Stal i asfalt

Urządzenia na place zabaw z przełomu XIX i XX wieku tworzono ręcznie, z drewna. W późniejszych latach drewniane drabinki, równoważnie i huśtawki zastąpiono ich stalowymi odpowiednikami, które w Polsce funkcjonowały jeszcze w latach 90-tych XX wieku. Place zabaw wyglądały podobnie, bez względu na szerokość geograficzną, były dość ubogo wyposażone i mało estetyczne. Tym jednak, co najbardziej odróżniało ówczesne place zabaw od tych tworzonych współcześnie – była… asfaltowa nawierzchnia i brak jakichkolwiek form zieleni w obrębie placu zabaw. Łatwo się domyślić, że na takich maksymalnie sztucznych placach wcale nie było przyjemnie, ani bezpiecznie. Twarde podłoże sprzyjało wypadkom i urazom, a brak zieleni sprawiał, że w lecie było na nich maksymalnie gorąco.

Przygoda i kreatywność

Zmiana w podejściu do projektowania przestrzeni do zabaw dla dzieci następowała powoli, mniej więcej od lat 70-tych XX wieku, choć już wcześnie pojawiali się prekursorzy absolutnie nowego spojrzenia na place zabaw. Jednym z nich był Carl Theodor Sorensen – architekt krajobrazu, który zauważywszy, że dzieci najlepiej się bawią podczas budowy placu zabaw, wymyślił Junk Playground. Miała to być przestrzeń, którą dzieci będą mogły kreować według własnego pomysłu, tworząc i budując z drewna, tektury i kamieni (pierwszy taki przygodowy plac zabaw powstał w 1943 roku, w Emdrup, w Danii).

bezpieczny plac zabaw

Współczesny plac zabaw

Place zabaw, na których bawią się współczesne dzieci, w niewielkim stopniu przypominają te sprzed 100 lat. To doskonale zaprojektowana i zorganizowana przestrzeń, którą wypełniają najwyższej jakości urządzenia. Równie ważne jest bezpieczeństwo, jak różnorodność oferty i estetyczny design. Producenci placów zabaw starają się zagwarantować w ramach jednego obiektu, maksymalnie ciekawe rozwiązania, dostępne dla dzieci w różnym wieku oraz odpowiednio zaplanować elementy małej architektury (ławki, kosze), dzięki którym miejsce jest maksymalnie funkcjonalne i łatwe do utrzymania w czystości. Coraz częściej obok placów zabaw powstają siłownie zewnętrzne, które są doskonałą alternatywą dla siedzenie na ławkach – korzystają z nich zarówno rodzice maluchów bawiących się na placu zabaw, jak i starsze dzieci / młodzież.

Bezpieczeństwo!

Żeby zabawa była dobra – musi być bezpieczna. Bezpieczeństwo na placach zabaw gwarantują konstrukcje i urządzenia wykonane z odpowiednich materiałów, posiadające wszystkie niezbędne certyfikaty i spełniające ustawowe normy, a także ich regularne przeglądy i konserwacje. Ponadto każda tego typu przestrzeń powinna być wyposażona w regulamin placu zabaw – to swego rodzaju tablica informacyjna, na której znajdziemy przede wszystkim wskazówki i pouczenia dotyczące bezpiecznego korzystania z poszczególnych urządzeń, ale również dane administratora placu zabaw, który jest odpowiedzialny za stan urządzeń na placu zabaw i któremu powinniśmy zgłaszać wszelkie zauważone usterki.

place zabaw

Różnorodność i funkcjonalność

Ogólnodostępne place zabaw (miejskie, wiejskie, osiedlowe) powinien proponować maksymalnie różnorodne urządzenia i konstrukcje, z których będą mogły skorzystać zarówno młodsze, jak i starsze dzieci. Na takim placu zabaw nie powinno zabraknąć piaskownicy, huśtawek, zjeżdżalni i domku – to podstawowe urządzenia, które mogą stanowić integralną część większej konstrukcji lub mieć charakter pojedynczych, wolnostojących obiektów. Idealny plac zabaw to ten, na którym znajdą się dodatkowo rozwiązania umożliwiające zabawę dzieciom niepełnosprawnym. W przypadku placów zabaw usytuowanych przy przedszkolach można sobie pozwolić na zawężenie oferty urządzeń i konstrukcji zabawowych do tych odpowiednich dla dzieci w wieku 3-7.

Estetyczny design

Współczesny plac zabaw powinien harmonijnie komponować się z otoczeniem. O estetyce projektu decydują materiały, z których zostaną wykonane poszczególne urządzenia i konstrukcje oraz odpowiednio dobrana kolorystyka. Obecnie producenci placów zabaw wykorzystują do tworzenia elementów zarówno drewno, jak i wysokiej jakości tworzywa sztuczne oraz stal. Na placach zabaw zlokalizowanych w zielonych częściach miasta, w miejskich parkach i na wsiach – doskonale sprawdza się drewno, które w naturalny sposób wpisuje się w przestrzeń. Z kolei awangardowe, stalowe konstrukcje innowacyjnych placów zabaw świetnie wpisują się w przestrzenie nowoczesnych osiedlach mieszkaniowych, okolice biurowców lub galerii handlowych. Trwałe, kolorowe tworzywo sztuczne to doskonały materiał uzupełniający, zarówno dla drewna, jak i stali.

Tekst powstał we współpracy z Activeline, producentem nowoczesnych i bezpiecznych placów zabaw dla wszystkich dzieci.